De dracht van een teckel
De gemiddelde dracht van hond duurt 62 dagen vanaf de ovulatie. Dit staat los van het ras en formaat van de hond.
De eerste tekenen van een geslaagde dekking bij het teefje zijn het vergroten en roze worden van de tepels en wijzigingen in gedrag: aanhankelijker worden en opvallend meer slapen.
Foto's van 2 verschillende teefjes (Pucky en Nousha) in dezelfde opeenvolgende fasen van hun dracht.
De eerste tekenen van een geslaagde dekking bij het teefje zijn het vergroten en roze worden van de tepels en wijzigingen in gedrag: aanhankelijker worden en opvallend meer slapen.
Foto's van 2 verschillende teefjes (Pucky en Nousha) in dezelfde opeenvolgende fasen van hun dracht.
Bevallingsmoment voorspellen
Na ongeveer 9 weken dracht volgend op de ovulatie van het teefje volgt de bevalling.
Vanaf 57 dagen dracht kan een teefje puppy's baren die kunnen overleven.
Het moment van dekking is geen correcte voorspeller van de bevalling.
De dekking van het teefje kan tot een week voor of na de ovulatie plaatsvinden met toch een succesvolle bevruchting als gevolg.
Vaak worden teefjes ook meerdere keren gedekt om het 'vruchtbaar venster' zo goed mogelijk te benutten.
Al van voor de dekking en tijdens de dracht, worden allerlei technieken ingezet en groeicurves opgemaakt om groei te monitoren en allerhande voorspellingen op te maken. Kennis over groeien is al van de vroegste stadia nuttig, bijvoorbeeld om in te schatten wanneer een teefje zal bevallen.
Vanaf 57 dagen dracht kan een teefje puppy's baren die kunnen overleven.
Het moment van dekking is geen correcte voorspeller van de bevalling.
De dekking van het teefje kan tot een week voor of na de ovulatie plaatsvinden met toch een succesvolle bevruchting als gevolg.
Vaak worden teefjes ook meerdere keren gedekt om het 'vruchtbaar venster' zo goed mogelijk te benutten.
Al van voor de dekking en tijdens de dracht, worden allerlei technieken ingezet en groeicurves opgemaakt om groei te monitoren en allerhande voorspellingen op te maken. Kennis over groeien is al van de vroegste stadia nuttig, bijvoorbeeld om in te schatten wanneer een teefje zal bevallen.
Hieronder volgen 3 methodes die betrouwbaar en haalbaar zijn om het moment van geboorte te voorspellen:
- Opvolgen van de lichaamstemperatuur van het teefje
- Via echografie meten van CRL en GSD
- Progesteron waarde in het bloed laten bepalen
1. Opvolgen van de lichaamstemperatuur - temperatuursdaling
Het teefje zal verschillende signalen tonen die een geboorte aankondigen.
Nestgedrag, krabben in het mandje, melkproductie, onrustig worden, voedsel weigeren, aandacht zoeken van haar verzorger...
Van alle signalen is de significante temperatuurdaling van haar lichaamstemperatuur het meest betrouwbaar en het eenvoudigst zelf vast te stellen. De progesteron concentratie in het bloed van het teefje daalt ongeveer een 1,5 dag voor de geboorte.
Met een vertraging van 12u zal ook de lichaamstemperatuur van het teefje een opvallende daling vertonen, hierdoor gaat het teefje rillen en trillen. De daling van de progesteronspiegel kan je zo indirect opvolgen.
Hoe werkt het?
Met een precieze thermometer meet men rectaal de temperatuur van de hond.
3x daags, vanaf ongeveer een week voor de bevallingsdatum.
De temperatuur zal op een bepaald moment een opvallende daling tonen.
De geboorte van de pups volgt meestal 24u na de daling.
De lichaamstemperatuur van een hond tijdens de dracht is gemiddeld 37,5°C, meet het even na bij het teefje.
Een daling van 0,5°C tot 1,5°C kondigt de bevalling aan.
De grafiek en tabel tonen de curve en metingen van Hope, voor haar bevalling in januari 2022.
De daling tot 36,1°C kondigde de bevalling aan, exact 24u later kreeg ze persdrang.
Een half uurtje na start van de persweeën werd de 1e pup geboren.
Hope toonde ook door rillen en trillen dat haar lichaamstemperatuur was gedaald.
Zelf gebruik ik deze methode. Ze is betrouwbaar, eenvoudig en het minst storend voor het teefje.
Nestgedrag, krabben in het mandje, melkproductie, onrustig worden, voedsel weigeren, aandacht zoeken van haar verzorger...
Van alle signalen is de significante temperatuurdaling van haar lichaamstemperatuur het meest betrouwbaar en het eenvoudigst zelf vast te stellen. De progesteron concentratie in het bloed van het teefje daalt ongeveer een 1,5 dag voor de geboorte.
Met een vertraging van 12u zal ook de lichaamstemperatuur van het teefje een opvallende daling vertonen, hierdoor gaat het teefje rillen en trillen. De daling van de progesteronspiegel kan je zo indirect opvolgen.
Hoe werkt het?
Met een precieze thermometer meet men rectaal de temperatuur van de hond.
3x daags, vanaf ongeveer een week voor de bevallingsdatum.
De temperatuur zal op een bepaald moment een opvallende daling tonen.
De geboorte van de pups volgt meestal 24u na de daling.
De lichaamstemperatuur van een hond tijdens de dracht is gemiddeld 37,5°C, meet het even na bij het teefje.
Een daling van 0,5°C tot 1,5°C kondigt de bevalling aan.
De grafiek en tabel tonen de curve en metingen van Hope, voor haar bevalling in januari 2022.
De daling tot 36,1°C kondigde de bevalling aan, exact 24u later kreeg ze persdrang.
Een half uurtje na start van de persweeën werd de 1e pup geboren.
Hope toonde ook door rillen en trillen dat haar lichaamstemperatuur was gedaald.
Zelf gebruik ik deze methode. Ze is betrouwbaar, eenvoudig en het minst storend voor het teefje.
|
|
2. Echografie, CRL (Crown - Rump - Length) en GSD (Gestational sack dimentions) berekening
CRL
GSD bij Nousha
|
CRL is de langste lengte van een embryo of foetus, zonder ledematen en zonder vruchtzakje, in mensentaal de lengte van kop tot staart.
GSD is de grootte van het vruchtzakje. Teckels lijken in de vroegste fase van hun leven anders uit te groeien dan doorsnee rassen. Bij opvolging van dracht via ultrasound kon ik vaststellen dat de embryo's hun CRL-groeicurve (evolutie van die lengte) niet gelijklopend is met de standaardwaarden of vastgestelde groeicurve van bijvoorbeeld een Duitse herder foetus. De groei van een teckel embryo en het vruchtzakje volgt de gemiddelde groeicurve het best tussen 4 en 5 weken dracht. Daarna wijkt de teckel af van andere rassen, teckels groeien dan trager. Op basis van CRL en GSD meting (tussen 4 en 5 weken dracht) kan een verwachte datum van bevalling berekend worden. Bij teckels toont die berekening door de afwijkende groei vaak een onjuistheid als ze na 35 dagen dracht is uitgevoerd. Bij elke dracht van mijn teefje werd de geboortedatum correct voorspeld op basis van GSD meting rond de 30e dag na dekking. |
3. Bepalen progesteronwaarde in het bloed, meten is weten en alles is chemie :)
Om de datum van bevalling te kunnen bepalen zou het tijdstip van ovulatie moeten gekend zijn.
Dat kan door middel van regelmatige bloedafname bij de dierenarts en progesteron bepaling door een labo.
Ongeveer tussen 24 en 36 uur voordat de eerste pup zal geworden daalt de concentratie van het progesteron in het bloed van het teefje. Onder invloed van de verhoogde uitscheiding van het hormoon prostaglandine uit de baarmoeder, stopt de productie van progesteron door de corpora lutea in de eierstokken.
Ook deze daling van de progesteronwaarde kan gevonden worden door bloedafname en bepaling van de waarde in een labo.
Het gaat om een evolutie van de progesteronwaarde. 1 waardebepaling, door een eenmalige bloedafname volstaat niet!
Voor bepaling geboortedatum dient de dalende trend gevonden te worden. Voor ovulatie de stijgende trend.
Omdat dit nogal omslachtig en vaak erg stresserend is voor het drachtige teefje maak ik hiervan geen gebruik.
Dat kan door middel van regelmatige bloedafname bij de dierenarts en progesteron bepaling door een labo.
Ongeveer tussen 24 en 36 uur voordat de eerste pup zal geworden daalt de concentratie van het progesteron in het bloed van het teefje. Onder invloed van de verhoogde uitscheiding van het hormoon prostaglandine uit de baarmoeder, stopt de productie van progesteron door de corpora lutea in de eierstokken.
Ook deze daling van de progesteronwaarde kan gevonden worden door bloedafname en bepaling van de waarde in een labo.
Het gaat om een evolutie van de progesteronwaarde. 1 waardebepaling, door een eenmalige bloedafname volstaat niet!
Voor bepaling geboortedatum dient de dalende trend gevonden te worden. Voor ovulatie de stijgende trend.
Omdat dit nogal omslachtig en vaak erg stresserend is voor het drachtige teefje maak ik hiervan geen gebruik.
Dracht en voeding
|
De eerste helft van een dracht kan de gewone BARF-voeding ongewijzigd blijven. Vitamine C kan eventueel extra gegeven worden.
Tijdens de tweede helft van de dracht vraagt het teefje meer voeding. Ze vraagt dan een grotere hoeveelheid van dezelfde kwaliteit, in meerdere porties verspreid voor de sterke groei van de pups. Meer voeding, nog geen aangepaste voeding. Naar het einde van de dracht toe pas ik de voeding aan zodat ze meer vis (zalmforel, kop), pens, yoghurt en ei te eten krijgt. Hierdoor krijgt ze in verhouding meer eiwitten en minder bot te eten. Het zorgt ook voor een slappere stoelgang. Botten helemaal achterwege laten is niet gewenst, dat geeft aanleiding tot eclampsie, ook toedienen van calciumsupplementen vóór de bevalling is gestart vormt een aanleiding tot eclampsie. (Acuut calciumtekort) De maaltijden worden verspreid over de dag. Ik stel vast dat een teefje enkele uren voor de bevalling niets meer wil eten. |
De geboorte
Puppies kunnen zowel met hun kop voor of met hun achterpootjes eerst geboren worden. Zowel kop als stuitligging zijn normaal.
Ze kunnen in de vliezen geboren worden, of deze breken tijdens de bevalling.
Hieronder de geboorte van een kaninchen korthaar teckel in kopligging.
Meestal is er een uurtje tussen de geboorte van elke pup. Tijdens de bevalling zal er ook een langere pauze zijn, dat is volledige normaal.
Een teefje perst maar kort op een pup. Tussendoor zijn er lichtere weeën. Na de geboorte likt het teefje de pup schoon droog, kauwt ze de navelstreng door en eet ze de nageboorte op. Als ze de nageboorte op mag eten zal haar stoelgang slapper worden en krijgt ze nuttige voedingsstoffen mee.
Slappere stoelgang is nodig omdat haar buik na de bevalling zou kunnen herstellen. Meteen na de geboorte zal het pupje schreeuwen en mama's buik zoeken om te gaan drinken. Deze eerste melk is superbelangrijk voor een pupje! Biestmelk (colostrum) bevat belangrijke afweerstoffen om de pup te beschermen tegen infecties. 12 uur na de geboorte kan het spijsverteringsstelsel van een pup al geen colostrum meer opnemen.
Ze kunnen in de vliezen geboren worden, of deze breken tijdens de bevalling.
Hieronder de geboorte van een kaninchen korthaar teckel in kopligging.
Meestal is er een uurtje tussen de geboorte van elke pup. Tijdens de bevalling zal er ook een langere pauze zijn, dat is volledige normaal.
Een teefje perst maar kort op een pup. Tussendoor zijn er lichtere weeën. Na de geboorte likt het teefje de pup schoon droog, kauwt ze de navelstreng door en eet ze de nageboorte op. Als ze de nageboorte op mag eten zal haar stoelgang slapper worden en krijgt ze nuttige voedingsstoffen mee.
Slappere stoelgang is nodig omdat haar buik na de bevalling zou kunnen herstellen. Meteen na de geboorte zal het pupje schreeuwen en mama's buik zoeken om te gaan drinken. Deze eerste melk is superbelangrijk voor een pupje! Biestmelk (colostrum) bevat belangrijke afweerstoffen om de pup te beschermen tegen infecties. 12 uur na de geboorte kan het spijsverteringsstelsel van een pup al geen colostrum meer opnemen.
Geboortegewicht, hoofdomtrek en aantal pups in een nestje
Stambomen bieden bruikbare en waardevolle informatie over formaten van voorouders.
De stamboom vermeld vaak een formaat bij de voorouders, dat zegt echter niets over het geboortegewicht.
Heel veel informatie over welk formaat een teef/reu doorgeeft aan de kroost is wel gekend door de fokker/ eigenaar uit ervaring.
Bijvoorbeeld omdat de teef of reu al eerder nestjes had. De informatie over 'grootte' bij de geboorte is belangrijk voor de keuze van een reu. Deze parate kennis is niet beschreven in een stamboom en kan in het DNA van een reu moeilijk aangeduid worden.
Dergelijke informatie is uiterst waardevol voor het inschatten van de te verwachten grootte en geboortegewichten van pups uit een bepaalde combinatie. De lijn van het teefje kan aanwijzingen geven over nestgrootte, vruchtbaarheid.
Het erfelijke deel geeft geen totaalbeeld. Het kan sterk beïnvloed worden door omstandigheden waarin een hond opgroeit.
Een correcte voeding van het teefje en de reu, het ideale tijdstip van dekking, de leeftijd van het teefje ea. zijn minstens even bepalend voor een goede vruchtbaarheid.
De datum van bevalling, groei van de foetussen en vruchtbaarheid is beïnvloedbaar door voeding van het teefje.
De stamboom vermeld vaak een formaat bij de voorouders, dat zegt echter niets over het geboortegewicht.
Heel veel informatie over welk formaat een teef/reu doorgeeft aan de kroost is wel gekend door de fokker/ eigenaar uit ervaring.
Bijvoorbeeld omdat de teef of reu al eerder nestjes had. De informatie over 'grootte' bij de geboorte is belangrijk voor de keuze van een reu. Deze parate kennis is niet beschreven in een stamboom en kan in het DNA van een reu moeilijk aangeduid worden.
Dergelijke informatie is uiterst waardevol voor het inschatten van de te verwachten grootte en geboortegewichten van pups uit een bepaalde combinatie. De lijn van het teefje kan aanwijzingen geven over nestgrootte, vruchtbaarheid.
Het erfelijke deel geeft geen totaalbeeld. Het kan sterk beïnvloed worden door omstandigheden waarin een hond opgroeit.
Een correcte voeding van het teefje en de reu, het ideale tijdstip van dekking, de leeftijd van het teefje ea. zijn minstens even bepalend voor een goede vruchtbaarheid.
De datum van bevalling, groei van de foetussen en vruchtbaarheid is beïnvloedbaar door voeding van het teefje.
Het is geen waarheid dat een zware, grootgeboren puppy iets zegt over zijn toekomstig volwassen gewicht of formaat.
In de baarmoeder zijn sommige pups qua voeding beter bedeeld dan andere, ook het aantal pups in een nestje speelt een rol.
Als je het formaat van de hoofdjes in eenzelfde nest vergelijkt kan je een voorspelling maken van het formaat, welke pup groter of kleiner zal zijn. Hoofdjes, schedels zijn richtinggevend voor het volwassen formaat. Zie groei van teckels
In de baarmoeder zijn sommige pups qua voeding beter bedeeld dan andere, ook het aantal pups in een nestje speelt een rol.
Als je het formaat van de hoofdjes in eenzelfde nest vergelijkt kan je een voorspelling maken van het formaat, welke pup groter of kleiner zal zijn. Hoofdjes, schedels zijn richtinggevend voor het volwassen formaat. Zie groei van teckels
Bijzondere hulpmiddeltjes voor een vlotte bevalling
|
Frambozenblad (raspberry leaf) is een handig hulpmiddeltje voor een vlotte bevalling.
Het blad bevat veel vitamine C en looizuren. Het versterkt de weeën en helpt zo bij het uitdrijven van de pups. Gedroogd frambozenblad kan vanaf de 2e helft van de dracht tot aan de bevalling gegeven worden. Dosering: een halve theelepel gedroogd frambozenblad per 10 kg lichaamsgewicht in een glas heet water laten trekken. De thee inclusief het blad voeg je toe aan de voeding van het teefje. Als een pupje melk zuigt komt er bij de teef oxytocine vrij. Dat hormoon zorgt dat spieren van de baarmoeder en melkklieren samentrekken. Het wekt weeën op en brengt de melkproductie op gang. Daarom is het belangrijk om de pup(s) tijdens het bevallen, tussen de geboortes door voldoende te laten drinken bij hun mama. |
|
De geboorte bij de hond en zijn wilde verwanten
Zevende herdruk en herwerking van een publicatie gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek over voortplanting, dracht en geboorte bij de hond. Onmisbaar standaardwerk voor elke fokker. EAN 978 90 4940 115 3 Nederlandstalig 10e druk: 2020 |
Teckels zijn er in drie formaten: Standaard, dwergen en de allerkleinsten: kaninchen en 3 vachttypes: ruwhaar, korthaar en langhaar.
Standaardteckels laat ik buiten beschouwing. Ik heb enkel ervaring met korthaar dwerg en kaninchenteckels.
Standaardteckels laat ik buiten beschouwing. Ik heb enkel ervaring met korthaar dwerg en kaninchenteckels.